Пурунғу темде, Мраста Казастаң тӧбере пир аалчақ полду — Алтынғы-
Аал (Сибирга). Ол Алтынғы-аалда апшшйба қуртуйақ чаттырлар. Эмчектери Мрас қажинда полду. Часқыда Мраспа ағаштар ағысбодурғаннар. Қайы ағаштар сынық полғаннар. Андығ ағаштарды кижилер туткелип, одунға тартыводурдулар.
Апшийба қуртуйақ эдоқ туткелип одун, иштебалдылар. Қулаштары қаш пажында полду. Апший мағат қажайчық кижи полду, қазақ тилин мағат чақшы уңнады. Қуртуйақ тезе қазақ тилин уңнабады.
Пир қатнап қуртуйақ кӧзӱнекке кӧргени, қаш пажында геологтар турчалар, қонарға чепсенчалар.
Қуртуйақ апшийға айтча: «Абух, апший, кӧрзен геологтар келдилер, от ӧртепчалар. Пистиң қулашты ӧртепсалвазынар. Пар энип айтсаң.
Апший тезе арғастанча энерге. «Пар, қуртуй, сен энип айтсаң, а то меең пелим ағрыпча.»
— Қайде мен айдам, қазақ тилин уңнабан?
— А сен пееде айтсаң: «Не жалей дрова, казак, не жалей».
Қуртуйақ чақшы ӱргенкелип, энпарды қазақтарға. Қулашқа кӧргӱскелип, айтча: «Не жалей дрова, казак, не жалей».
— Ладно, бабушка, — тепчалар қазақтар,— не будем жалеть.
Постары санапчалар — қайде чақшы кижилер!
Эртен куртуйақ кӧзӱнекке кӧргени, уй-оо, орта қулаш чоқ, ӧртелпартыр.
— Абух, апший, кӧрзең, поо қазақтар пистиң одуңну ӧртепсалтырлар! Пар, энип маттап пыларды қанықсаң. Нӧӧре пистиң одуңну ӧртепсалтылар?
А апший пазоқ арғастанча.
— Сеноқ энзең, куртуйақ, мен, пелимнең ақтап тур полбанчам. Энип, ыларды пееде сӧксен, — почему дрова жалел, казак, почему дрова жалел!
Пазоқ, чақшы ӱргенкелип, куртуйақ қазақтарға энпарды. Чет ле, маттап сӧкпарды: «Қайраққанның небелери, почему дрова жалел, казак, почему дрова жалел!»
— Да нет, бабушка, мы и так не жалели, — тепчалар қазақтар.
— Чӱзӱрланмалар, айналар. Ӧртепсалтырзаар одуңнарымны.
Маттап сӧкбалып қазақтарды тайақпа шала шабып, куртуйақ эмге шықча. Чолба парып санапча: «Маттап поо қазақтарды сӧквалдым. Паза келзелер пистиң одуңну тегбестер».
А қазақтар эрбектешчалар: «Какой хороший народ эти шорцы. Как они обиделись, что мы полностью не сожгли их поленницу дров. Мы ведь их пожалели, старые ведь, тяжело дрова заготавливать. Но ничего, в следующий раз мы постараемся не обижать стариков и полностью сожжем всю их поленницу. Зачем пренебрегать добротой хозяев».
А апший кӧзӱнекке кӧрӱп, маттап қатқыр-ды позунуң қажайынға.
Вениамин Борискин,
номдаң «Меең черимниң сӧстери/ Моего края рассказы», 2008 чыл
